Polisiye Edebiyat ve İçinde İstanbul Geçen Polisiye Eserler
Polisiye romanlar birçok insanın okumaktan zevk aldığı eserlerdir. Bu tarzda yazılmış romanlarda genelde işlenen bir suçun çözümü için takip edilen bir olay zinciri vardır, dolayısıyla hikâye sona erene kadar büyük bir heyecan yaşanır. Polisiye edebiyat türünde cinayet veya suç yalnızca bir bahanedir; önemli olan zincirleme şeklinde devam eden olaylar zinciridir.
Dünya edebiyatında bu özel türe ait birçok ünlü kitap vardır. Eminiz bu satırları okurken sizin de aklınıza çeşitli örnekleri geliyordur… Biz bu yazımızda İstanbul’da geçen veya hikâyenin bir bölümünde İstanbul’la ilişkilendirilen ünlü polisiye romanlara yer vereceğiz. İşte hikayelerinde İstanbul’a rastlayacağınız 7 ünlü kitap!
Doğu Ekspresi’nde Cinayet
Tüm zamanların en çok satan yazarı unvanının sahibi Agatha Christie’nin, ünlü polisiye eseri Doğu Ekspresi’nde Cinayet romanını İstanbul’da, Pera Palace Hotel’deki 411 numaralı odasında yazdığı rivayet edilmektedir. Roman İstanbul’da geçmez ancak Poirot isimli karakter Suriye dönüşünde İstanbul’da birkaç gün gezmek için Toros Ekspresi ile ülkemize gelir. Tokatliyan Oteli’ne yerleştikten hemen sonra acil bir telgraf nedeniyle Orient Ekspresi’nde yer ayırtır ve ülkemizi terk etmek zorunda kalır.
İstanbul Yolunda Bir Macera
Parker Pyne, bir Agatha Christie karakteridir. Doğu Ekspresi’nde Cinayet ile aynı sene yayımlanan Parker Pyne Investigates’de yer alan 12 adet öyküde yer almaktadır. İstanbul Yolunda Macera ise, bu kitabın içerisinde “Have You Got Everything You Want?” ismiyle yer almaktadır. Öyküde dedektif Parker Pyne, kocası ile İstanbul’da buluşmaya giden yol arkadaşına çalınan mücevherlerinin bulunması için yardım eder. Bilinmeyen olay İstanbul’daki Tokatlıyan Oteli’nde çözülür. Öyküde ünlü yazar İstanbul’dan “İstanbul! Dünyanın en güzel şehri!” şeklinde bahseder.
Doğudaki Sır
Doğudaki Sır, John Buchan ismini bilinir kılan romandır. Öyle ki ünlü yönetmen Hitchcock da bu romanı filme almıştır. Kitapta Richard Hannay karakterine ait bir macera anlatılır. Hannay, arkadaşı Sandy ile İstanbul’a gelir ve Müslümanları kendi tarafına çekme uğraşında olan Almanlarla mücadele eder.
İstanbul Treni
Ünlü İngiliz romancı Graham Greene, ilk gerçek başarısını İstanbul Treni isimli kitabıyla kazanmıştır. Kitap bir de 1934 yılında Orient Express ismiyle filme alınmıştır. Romanda Doğu Ekspresi ile İstanbul’a yolculuk eden iş adamı Myatt, zor durumdaki Coral Musker ile kompartımanını paylaşır. Trende yer alan sosyalist lider Dr. Paul Czinner aynı yolculuk sırasında tutuklanır. Polis, lider Czinner’in yandaşı sandığı Coral Musker’i de tutuklar ve hapse atar.
İstanbul’un Sırrı
Ünlü yazar Dennis Wheatley’in casus/entrika romanı “The Eunuch of Stamboul” filme çevrilmek için yazıldı ve aynı yıl filmi de gösterime girdi. Ancak romanın başlığında geçen hadım (eunuch) kelimesi değiştirilerek filme “İstanbul’un Sırrı” ismi verildi. Romanda yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nde bir darbe tezgahlayarak yönetimi ele geçirmeyen çalışan bir Arap prensi yer alır. Prens Ali’yi durdurmak ise kız arkadaşının babası tarafından İstanbul’da görevlendirilmiş eski bir ordu üyesine düşer.
Avrenos’un Müşterileri
Georges Simenon’un “Avrenos’un Müşterileri” isimli kitabı, Ankara’da başlayıp İstanbul’da devam eden bir dramı konu alır. Kitabın kahramanı Bernard Jonsac, Ankara’da bir gece kulübünde çalışan Macar kız Nouchi’yi de peşine takarak İstanbul’a gelir. Ardından sınır dışı edilmemesi için 17 yaşındaki dansöz kızla evlenir.
Rusya’dan Sevgilerle
Ünlü karakter James Bond’un yaratıcısı Ian Fleming, Rusya’dan Sevgilerle isimli kitabında olayların çoğu İstanbul’da geçmektedir. Ünlü yazar uluslararası polis konferansına katışmak için İstanbul’da bulunduğu sırada, 6-7 Eylül olayları patlak vermişti. Bu geziden sonra yazarın aklında İstanbul’da geçen bir soğuk savaş romanı yazmak geldi ve gezisi sırasında tanık olduğu olayların etkisiyle, romanında Türk polisine olumsuz bir rol verdi.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
Dünyaca Ünlü Polisiye Romanlarının Kendileri Kadar Öne Çıkmış Baş Karakterleri
Polisiye Kitaplardan Sinemaya Uyarlanmış En İyi 12 Film
Polisiye Romanın Usta İsmi Ahmet Ümit’in Okumanız Gereken 12 Kitabı
Polisiye Romanın Tipolojisi Hakkında 9 Bilgi
Türkiye’de Polisiye Roman: Mutlaka Okumanız Gereken Yazarlar