Edebiyatın Kentleri: Yazarların Yaşadığı ve Eserlerine İlham Veren Şehirler
Edebiyat; insanlığın duygu, düşünce ve hayal gücünü ifade eden en eski ve etkili sanat dallarından biri. Birçok yazar eserlerini kaleme alırken yaşadığı ya da ziyaret ettiği şehirlerin kültüründen, coğrafyasından ve insanlarından etkilendi. Türk ve yabancı yazarların eserlerine ilham veren bu kentler edebiyat tarihinde oldukça özel bir yere sahip. Paris’in bohem sokaklarından İstanbul’a kadar uzanan edebiyat kentlerinin izini sürmek için sizi güzel bir yolculuğa davet ediyoruz. Gelin, yazarların yaşadığı ve eserlerine ilham veren bu özel şehirleri birlikte keşfedelim.
Biraz Aşk, Biraz Nefret: Prag – Franz Kafka
Rotamızı ilk olarak Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag’a çeviriyoruz. Franz Kafka’nın doğum yeri olan bu şehir yazarın geride bıraktığı birçok eserine ilham kaynağı olur. Hem sevdiği hem nefret ettiği bu şehir yazar için her zaman derin anlamlar taşıyan bir yerdi. Bu durumu “Prag yakamı hiç bırakmadı.” sözleriyle de ifade eder. Orta sınıf bir Yahudi ailenin çocuğu olan Kafka dini görüşü ve kültürel farklılıkları nedeniyle de Prag’ın bir parçası olmakta zorlandı. Yazarın eserlerinde sıkça ele aldığı yabancılaşma teması Prag’la kurduğu aşk dolu nefret ilişkisini kanıtlar nitelikte.
Kafka’nın Prag’da büyüdüğü ev günümüzde müze olarak hizmet veriyor. Kafka’nın orijinal mektuplarının, günlüklerinin ve çizimlerinin sergilendiği Franz Kafka Müzesi özellikle edebiyatseverler için bir hayli heyecan verici olabilir.
Çok Güzel, Çok Fakir, Çok Kederli Bir Kent: Kars – Orhan Pamuk
Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk ilk ve tek siyasi romanı olarak bilinen Kar’da arka fona Doğu Anadolu’nun güzel şehri Kars’ı yerleştirir. Yazar siyasi anlaşmazlıkları ve gerilimi anlatırken bir yandan da Kars şehrini okuyuculara âdeta bir resim gibi aktarır. Orhan Pamuk romanın başkarakteri Şair Ka’nın gözünden Kars’ın mimarisi, iklimi ve kültürü hakkında okura geniş bir bilgi yelpazesi sunar. Siz de Orhan Pamuk’la özdeşleşen bu şehre gitmiş kadar hissetmek ve Kars’ın Orhan Pamuk üzerinde bıraktığı etkiye şahit olmak için Kar adlı romanı okuyabilirsiniz.
Sarı Sıcak Bir Vaha: Adana – Yaşar Kemal
Türk edebiyatının usta isimlerinden Yaşar Kemal’in Adana şehriyle olan ilişkisi de bambaşka bir boyutta. 1923 yılında Adana’ya bağlı olan Osmaniye’de doğan Yaşar Kemal eserlerinde bölgenin kültürüne oldukça geniş bir yer verir. Yörenin doğasını, insanını, sorunlarını ele alan Yaşar Kemal; okurlarına Adana’ya dair her şeyi en ince ayrıntısına kadar aktarır.
Yaşar Kemal romanlarında, Çukurova’da tarih boyunca yaşanan sorunları etkili bir şekilde işler. Özellikle Çukurova’da geçen İnce Memed adlı romanında Anadolu halkının geri kalmışlığını ve köy hayatının sefaletini titizlikle ele alır. Yaşar Kemal’in hem destansı hem gerçekçi üslupla kaleme aldığı eşsiz eserlerini okuyarak kendinizi sarı sıcak bir vahanın ortasında gibi hissedebilirsiniz.
Edebiyat Şehri: Dublin – James Joyce
İrlanda’nın başkenti Dublin âdeta bir edebiyat şehri. Öyle ki ünlü yazar James Joyce’un birçok eseri doğal güzellikleriyle ve tarihî dokusuyla büyüleyen şehrin izlerini taşır. Dublin’de dünyaya gelen Joyce’un en bilinen romanlarından biri olan Ulysses buna verilebilecek en iyi örneklerden biri. Ulysses’i okurken içinizde romanın başkahramanı Leopold Bloom’un Dublin’de gittiği yerleri keşfetme ve serüvenlerine ortak olma isteği uyanması mümkün. Dublin’e yolunuz düşerse Ulysses’in ilk bölümünde adı geçtiği için James Joyce’a ithaf edilen James Joyce Kulesi ve Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz.
Başyapıtların Doğduğu Şehir: Havana – Ernest Hemingway
Küba’nın başkenti Havana edebiyatçıların ve sanatçıların en çok etkilendiği şehirlerden biri.
Özgürlük mücadelesiyle, eğlenceli insanlarıyla, sokak çalgıcılarıyla bilinen bu renkli şehrin birçok esere ilham olduğunu da söylemek mümkün. Nobel ve Pulitzer ödüllü Amerikalı yazar Ernest Hemingway de yaşamının büyük bir bölümünü Havana’da geçirmesiyle bilinir. Ambos Mundos adlı otelde konaklayan Hemingway, Çanlar Kimin İçin Çalıyor ve Silahlara Veda gibi ünlü eserlerini burada kaleme aldı. Şehrin esintilerini eserlerine taşıyan Hemingway’in Havana’da yaşadığı otel odası günümüzde müze olarak hizmet veriyor.
Anlam Arayışına İten Sokaklar: Saint Petersburg – Fyodor Dostoyevski
Şüphesiz ki Dostoyevski’yi ve Saint Petersburg şehrini birbirinden ayırmak neredeyse imkânsız. Rus edebiyatının en önemli yazarlarından biri olan Dostoyevski’nin insanın iç dünyasını konu alan birçok eseri Saint Petersburg’da geçer. Özellikle yazarın Suç ve Ceza, Petersburg Düşleri, Beyaz Geceler gibi pek çok başarılı romanında şehrin detaylarını en ince ayrıntısına kadar görebilirsiniz.
Bir gün yolunuz Saint Petersburg’a düşerse yazarın bir süre yaşadığı ve günümüzde Dostoyevski Edebiyat Anıt Müzesi olarak hizmet veren evi ziyaret edebilirsiniz. Dilerseniz Raskolnikov’un geçtiği sokakları da keşfedebilir, şehrin beyaz gecelerinden birinde Nastenka’yla tanışabilirsiniz!
Polisiyenin Kraliçesine İlham Veren Şehir: İstanbul – Agatha Christie
Shakespeare’den sonra tüm zamanların en çok okunan yazarı olarak bilinen Agatha Christie’yi İstanbul’dan ayrı düşünmek olmaz! Agatha Christie okuyucular tarafından oldukça ilgi gören Doğu Ekspresi’nde Cinayet adlı romanını İstanbul’da kaleme aldı. Bu sürükleyici romanında İstanbul’un kültürüne, insanlarına ve tarihî yapısına da yer verdi.
Eserini Pera Palace Hotel’in 411 numaralı odasında kaleme alan Agatha Christie 1926 ve 1932 yılları arasındaki İstanbul seyahatlerinde de hep aynı odada konakladı. Günümüzde bu oda Agatha Christie Odası adıyla misafirlerini ağırlıyor. Özellikle polisiye tutkunları tarafından sıkça ziyaret edilen Agatha Christie Odası ünlü yazarın farklı dillerde yayımlanmış kitaplarının da bulunduğu kütüphanesi, kullandığı daktilonun replikası ve dönemin ruhunu yansıtan mobilyalarıyla görülmeye değer. Siz de Pera Palace Hotel’in büyüleyici atmosferini keşfederek edebiyata doyacağınız keyifli bir gün geçirebilirsiniz.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
Dünyanın En Pahalı 10 Sanat Eseri
Edebiyat ve Sanatın İç İçe Geçtiği Dünyanın En İyi 10 Oteli
Türk Edebiyatında İstanbul’u En İyi Betimleyen Belli Başlı 10 Eser
