Osmanlı’dan Cumhuriyete Yılbaşı Kutlamaları
Yeni yılın karşılandığı gün olan yılbaşı, farklı toplumlarda farklı şekilde kutlanmakta ve değer görmektedir. Yılbaşının Osmanlı İmparatorluğu döneminde de Hristiyanlar ve Türkiye’de yaşayan yabancılar tarafından kutlandığı bilinmektedir. Osmanlı’nın yılbaşı kutlamaları ile ilk teması ise 1829 yılında İngiliz elçisinin Haliç’te gerçekleştirdiği bir balo ile olur. Devlet adamları ilk kez bu balo ile yılbaşı kutlamalarına katılmışlardır.
Osmanlı’da ilk resmi yılbaşı kutlamaları katılımı Sultan Abdülmecid’den
Aradan çeyrek yüzyıl geçtikten sonra, 1856 yılına gelindiğinde, Sultan Abdülmecid, Fransız elçisinin düzenlediği bir yılbaşı balosuna katılır, dans edenleri seyreder ve sarayına son derece keyifli bir şekilde döner.
Devletin yılbaşı kutlamalarına bakışı ve katılımı bu şekilde ilerlerken sokakta da yılbaşı kutlamaları artmaya başlar. O dönemde, yerli ve yabancı Hristiyanların fazlaca bulunduğu bir semt olan Beyoğlu, çeşitli eğlence mekanları barındırmaktadır. Bu mekanların tamamında Apakurya Şenlikleri ve yılbaşı gecesinde şenlik havası yaşanır. Yılbaşı kutlamalarına Rum ve Levanten kesimin, şehrin diğer Hristiyanlarından farklı olarak daha açık olduğu bilinmektedir. Benzer şekilde Müslümanlar arasında Batılaşmaya yakın çevreler de Beyoğlu’ndaki yılbaşı kutlamalarına katılım göstermektedir.
Yılbaşının daha anlamlı ve özel bir gece olarak görülmesi, İstanbul’un işgal günlerine rastlamaktadır. Bu dönemde İstanbul’a gelen Ruslar, eğlence yaşamına aktif olarak katılırlar ve yılbaşı kutlamalarını da farklılaştırırlar.
1936’da yılbaşı resmi tatil oldu
Yılbaşı kutlamalarına katılım yıllar içerisinde artsa da bu gece her zaman tatil değildi. İlk resmi yılbaşı tatili 1936 yılında kabul edilen bir kanun tasarı ile oldu. 1938 yılının yılbaşında ise Mustafa Kemal Atatürk ilk kez yeni yıl tebrikleri için bir cevap yayımladı:
“Yeni yıl münasebetiyle yurdun her tarafından vatandaşların yüksek duygularını ve samimi temennilerini bildiren telgraflar gelmektedir. Bundan mütehassis olan Atatürk, teşekkürlerinin ve saadet dileklerinin iletilmesini emir buyurmuşlardır.”
Aradan uzun yıllar geçtikten sonra yılbaşı kutlamaları, bugün de aynı coşku ve sevinçle gerçekleşmektedir. Yılbaşı gecesinde, ülkenin dört bir yanında çeşitli yılbaşı davetleri ve sokak kutlamaları gerçekleştirilmeye devam etmektedir. Bu gecenin insanlar için öneminin artması ile birlikte markaların da bu geceye olan ilgisi artmış ve bu da yılın son ayının “hediye zamanı” olarak değerlendirilmesine neden olmuştur. Tüm bunlarla birlikte, artık yılbaşının yaşamımızın güçlü bir parçası haline geldiği söylenebilir. İnsanlar yılın son ayında birbirlerine hediyeler alarak yeni yılı kutlamakta ve yılbaşı gecesine özel düzenlenen partilere, davetlere katılmaktadır.
