Osmanlı Saray Mimarı ve Art Nouveau Üstadı Raimondo d’Aronco’nun Hayatı ve Eserleri
1857 yılında İtalya’da doğan Mimar Raimondo Tommaso D’Aronco, o zamanki İtalyan Hükümeti tarafından Osmanlı İmparatorluğu‘na destek için görevlendiriliyor ve Osmanlı Ulusal Sergisi’nin tasarımını yapması isteniyor. 1893-1909 yılları arasında İstanbul’da yaşayan Raimondo D’Aronco, 1894 tarihinde İstanbul’da meydana gelen büyük depremde zarar gören kamu binalarının onarımında büyük rol oynuyor. Sultan II. Abdülhamid devrinin başarılı mimarı Raimondo D’Aronco, restorasyon çalışmalarının yanında birçok önemli esere de imza atıyor. Sizin için mimarı olduğu eserlerde kendisine ait Art Nouveau tarzını kullanan ünlü Osmanlı saray mimarı Raimondo D’Aronco’nun güzide şehir İstanbul’a kazandırdığı eserleri mercek altına aldık.
Faik ve Bekir Beyler Yalısı
İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında, Yeniköy’deki Kuşbaşı Caddesi’nde yer alan Faik ve Bekir Beyler Yalısı, Art Nouveau tarzının en önemli örneklerinden biri. Mimarı Raimondo D’Aronco olan Faik ve Bekir Beyler Yalısı, 1906 yılında Sara Sultan tarafından ikiz çocukları için bir ikiz yalı olarak yaptırılıyor. Üç katlı olan Faik ve Bekir Beyler Yalısı’nın altında dört girişli bir kayıkhane de bulunuyor.
Yıldız Şale Köşkü
Yıldız Saray Kompleksi’nin günümüze kadar gelmeyi başarabilmiş yapılarından olan Yıldız Şale Köşkü, ismini Fransızcada “Dağ Evi” anlamına gelen “Chalet” sözcüğünden alıyor. 1880, 1889 ve 1898 yıllarında yapılan eklemelerle birlikte günümüzdeki halini alıyor. 1898 yılında yapılan kısmının mimarı Raimondo D’Aronco olan Yıldız Şale Köşkü, 1985 yılından beri müze olarak hizmet veriyor.
Ticaret Mektebi Binası
1883 yılında Orman, Maadin ve Ziraat Nezareti için inşa edilen Ticaret Mektebi Binası, sonraları “Hamidiye Ticaret Mekteb-i Âlîsi” adıyla okul olarak kullanılıyor. Art Nouveau üslubunu yansıtan ve mimarı Raimondo D’Aronco olan Ticaret Mektebi Binası, günümüzde Marmara Üniversitesi tarafından Rektörlük ve Senato Binası olarak kullanılıyor.
Şeyh Zafir Türbesi
Raimondo D’Aronco’nun en önemli eserlerinden olan Şeyh Zafir Türbesi, 1887 yılında II. Abdülhamid tarafından Şeyh Hamza Zafir için yaptırılıyor. Kütüphanesi ve çeşmesi ile İstanbul’daki ilk Art Nouveau örneklerinden olan Şeyh Zafir Türbesi, Beşiktaş’ta Serencebey Mahallesi’nde yer alıyor.
Huber Köşkü
Tarabya’da konumlanan Huber Köşkü, 1880’li yıllarda artan Osmanlı-Alman ilişkilerinin en önemli sembollerinden biri. Yalının ilk sahibi bir Alman silah tüccarı ve Alman silah şirketi Mauser’in Osmanlı Devleti temsilcisi. Kimin yaptırdığı bilinmeyen Huber Köşkü, dönemin ünlü mimari Raimondo D’Aronco’nun çevresine yaptığı birkaç yapıyla bir külliye halini alıyor. Eski cumhurbaşkanlarından Kenan Evren tarafından kamulaştırılan ve Cumhurbaşkanlığı için yazlık konut olarak kullanılmaya başlanan Huber Köşkü, Cumhurbaşkanlığı’na ait Tarabya Köşkü Yerleşkesi içerisinde bulunuyor.
Botter Apartment
İsmini II. Abdülhamid’in saray terzisi olan Jean Botter’dan alan Botter Apartmanı, bodrum katıyla birlikte toplam 7 kattan oluşuyor. Ön cephesi insan başı ve bitki figürleriyle süslenen Botter Apartmanı, İstanbul’da Art Nouveau tarzında inşa edilmiş ilk bina olma özelliği ile biliniyor. Ülkemizde çelik konstrüksiyon kullanılan ilk apartman olan Botter Apartmanı, Pera Palace Hotel’den sonra ülkemizde asansör kullanılan ikinci yapı olma özelliği taşıyor.
Yıldız Çini ve Porselen Fabrikası
Türk çini sanatını geliştirmek amacıyla Sultan II. Abdülhamid tarafından kurulan Yıldız Çini Fabrika-i Hümâyûnu, 1984 İstanbul depreminde zarar görüyor ve aynı yıl Mimar Raimondo D’Aronco tarafından yeniden inşa ediliyor. Günümüzde Cumhurbaşkanlığı bünyesinde bulunan Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı’na bağlı bir müze-fabrika olan Yıldız Çini ve Porselen Fabrikası, halen çeşitli porselen eşyalar üretmeye ve bunlarla ilgili projeler geliştirmeye devam ediyor.
Sultan II. Abdülhamid Çeşmesi
Abdülhamid tarafından 1896-1901 yılları arasında Mimar Raimondo D’Aronco’ya yaptırılan bu çeşme, önceleri Tophane Nusretiye Cami önünde yer alıyordu. Sonrasında 1957 yapılan yol genişletme çalışmaları kapsamında sökülerek Maçka Parkı’na taşındı. Osmanlı çeşme mimarisinin özgün örneklerinden biri olan bu eser, dört yüzlü meydan çeşmesi olma özelliğiyle de mimari açıdan önem taşıyor.
Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane
Sultan II. Abdülhamid’in emri ile Alexandre Vallaury ve Raimondo D’Aronco mimarlığında inşa edilen Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, 1903-1909 yılları arasında askeri tıp mektebi olarak kullanılırken 1909 yılından sonra sivil tıp mektebi olarak hizmet verdi. 1933 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla Haydarpaşa Lisesi olarak hizmet vermeye başlayan bu eser, 1983 yılında Marmara Üniversitesi’ne tahsis edildi ve sonrasında tıp fakültesi haline geldi. 2015 yılından beri de Sağlık Bilimleri Üniversitesi olarak hizmet veriyor.
Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Cami
Fatih Sultan Mehmet zamanında yapılan bir tekke harap olunca yerine Merzifonlu Kara Mustafa Paşa tarafından bir mescit yaptırıldı. Bu mescidin de kullanılamaz duruma gelmesiyle II. Abdülhamid’in emriyle D’Aronco tarafından aynı yere 1903 yılında bir cami inşa edildi. Art Nouveau tarzını yansıtan bu cami, 1958 yılında yapılan meydan genişletme çalışmaları sırasında yıkıldı.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
Osmanlı Saray Mutfağının En Leziz ve Özel 10 Yemeği
19. Yüzyıl Osmanlı Şaheserlerinin Mimarı Alexandre Vallaury
Beyoğlu’nun Kalbi Pera’nın İlgi Çeken Tarihi
