Yolu Pera Palace Hotel’den Geçenler… Ninette de Valois
İstanbul’un kalbi Beyoğlu’nda, dönemin ünlü treni Orient Ekspress’in değerli konuklarını ağırlamak üzere inşa edilen Pera Palace Hotel, geçmişten bugüne birçok önemli ismi misafir etti. Bu isimlerden biri de Türk balesinin zarif kurucusu Ninette de Valois idi… Kendisi 1940’larda aldığı davet üzerine ülkemize bale sanatını getirmiş ve devletin ilk resmi bale okulunu kurmuş; İstanbul ziyaretlerinde de Pera Palace Hotel’de konaklamayı tercih etmişti.
İngiltere balesinin kurucusu Ninette de Valois, 6 Haziran 1898’da İrlanda’da doğdu. Kendisi dansçı kimliğinin yanı sıra, aynı zamanda bir öğretmen, koreograf ve sanat yönetmeniydi. Yedi yaşındayken ailesi ile İngiltere’ye taşınan Valois, bale eğitimine 10 yaşında başladı. Aslen Edris Stannus olan adını da bu dönemde annesinin sahne ismi fikri olan Ninette de Valois ile değiştirdi.
Genç balerin Ninette de Valois, ilk kez 16 yaşındayken Londra’da Lyceum Tiyatrosu‘nda bir pandomimde başrol olarak yer aldı. Daha sonra birçok tanınmış öğretmenle eğitimine devam etti ve pandomim, revü ve operalarda dansçı olarak çalıştı. 1926 yılına gelindiğinde, Londra’da Koreografik Sanatlar Akademisi isimli ilk okulunu açarak dansçı yetiştirmeye başladı. Çeşitli bale gösterileri sergiledi ve önemlisi isimleri o yetiştirdi.
Ninette de Valois’in kendisini kanıtlaması, 1931 yılında kurduğu Royal Ballet/Londra Kraliyet Balesi ile 1949 yılında gerçekleştirdiği unutulmaz turne sayesinde oldu. Öyle ki bu topluluk, halen dünyanın en saygın ve başarılı dans topluluklarından biri olmaya devam ediyor…
Gelelim Ninette de Valois’in Türkiye ziyaretine… Sanatçı 1947 yılında, Türkiye Milli Eğitim Bakanlığı tarafından aldığı davet üzerine ilk kez İstanbul’a geldi ve Yeşilköy’de bir bale okulu açtı. İki yıl sonra Ankara’ya taşınan okul, kısa zamanda devlet konservatuarının bir parçası haline geldi. Valois artık Türkiye’de ”Madam” olarak tanınıyordu. Bir yandan eğitimler verdi, bir yandan da yetiştirdiği öğrencilere Kraliyet Balesi’nde staj ve eğitim görme olanağı sundu.
İlk Türk balesi, yine Ninette de Valois tarafından gerçekleştirildi. 1965 yılında sahnelenen Çeşmebaşı isimli gösteride Türk folklöründen esinlenilmişti. Türk balesine katkıları sebebiyle kendisine devlet tarafından birçok ödül ve plaket verildi, “Türkiye Cumhuriyeti Liyakat Nişanı” takdim edildi.
Ninette de Valois’in özel yaşamına dönecek olursak; kendisi 1935 yılında doktor olan Arthur Connell ile evlendi. Hiç çocuğu olmayan çift 1986’da Connell’in ölümüne dek birlikteydi.
Valois, 1963 yılında Kraliyet Balesi’nden emekliye ayrıldı. Ardından İngiltere’de yeni bir bale okulu açtı. Emekliliğine rağmen bale dünyasının en önemli eğitmenlerinden biri olmaya devam etti. Ömrünün kalanını ise şiirler yazarak geçirdi ve 8 Mart 2001’de, 103 yaşındayken hayata veda etti…
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
Pera Palace Hotel’in İlginizi Cezbedecek Mimari Özellikleri
Pera Palace Hotel’i Yakından Tanımak İsteyenler İçin Film Önerileri
Pera’nın En Eski Değerlerinden: Garden Bar
Pera Palace Hotel’i Yakından Tanımak İsteyenler İçin Kitap Önerileri
