Mimar-ı Şehir Alexandre Vallaury’nin Ülkemize Kazandırdığı 8 Eser
Alexander Vallaury 1850 yılında İstanbul’da Fransız bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Vallaury, Sanayi-i Nefise Mektebi’nin kurucusu ve ilk mimarlık hocasıdır. 25 yıl boyunca bu kurumda görev yapmıştır. Osman Hamdi Bey tarafından ise ”Mimar-ı Şehir” olarak anılmıştır. Ortaya koyduğu eşsiz eserler ile Osmanlı üst yönetimi ve Fransız iş çevrelerinin vazgeçilmez mimarı olmuştur. Yaptığı yapılarda Osmanlı ve batı kültürünü birleştirdiği görülür. İşte Mimar-ı Şehir Alexandre Vallaury’nin ülkemize kazandırdığı 8 eser!
Hidayet Camii
Yeni Camii’nin gölgesinde kaybolan, Yalıköşkü ve Şeyh Hayri Efendi caddelerinin kesiştiği yerde bulunan Hidayet Camii; Sultan II. Mahmut tarafından 1813 yılında yaptırılmıştır. Rivayete göre 1812 yılındaki vebada ayaktakımının ve bekar taifesinin kalabalık olduğu Üsküdar, Galata ve Tahtakale gibi bekar odaları olarak bilinen sokaklardaki evler yıkılmıştır. Bu sokaklardan bir tanesi de Bahçekapı’daki ”Melek girmez sokağı”dır. Bu salgının ardından Sultan II. Mahmud bu sokağa ayaktakımının ve denizcilerin doğru yolu bulması için Hidayet Camii yani “Doğru Yol Camii”ni yaptırmıştır. Caminin başlangıçta ahşap olarak yapılması uzun süre dayanmamasına neden olmuş ve sonuçta yıkılmıştır. Sultan II. Abdülhamit 1887 yılında Alexandre Vallaury’ye günümüzdeki halini yaptırmıştır.
Osman Reis Camii
Yalılar Camii olarak da bilinen Osman Reis Camii, İstiyen- Köybaşı Caddesi üzerinde yer almaktadır. Bir denizci olan Osman Reis’in isteği üzerine 1635 yılında bir Ermeni mahallesine yapılan yapı uzun yıllar ayakta kalamamıştır. Daha sonra 1903 yılında arsanın sahil kısmına Alexandre Valleury tarafından Ahmet Afif Paşa yalısı ve Osman Reis Camii yaptırılmıştır. Caminin avlusu ve ek binası 1958 sahil yolu çalışmalarında istimlak edilmiş ve 1999 depreminde zarar görmüştür. Daha sonrasında Sabancı ailesi tarafından restore ettirilmiştir.
Ömer Abed Hanı
Ömer Abed Hanı Karaköy Kemankeş Caddesi ve Halil Paşa sokaklarının kesiştiği bölümde 1909 yılında Alexader Vallaury tarafından inşa edilmiştir. Yapım emrini II. Abdülhamit’in mabeyn katibi Arap İzzet Paşa vermiştir. Başlangıçta hanın iki kapısı bulunmaktadır. Fakat günümüzde sadece Halil Paşa Sokak’taki kapı kullanılabilmektedir.
Pera Palace Hotel
İstanbul Boğazı’nın Beyoğlu semtinde yer alan Pera Palace Hotel 1895 tarihinde Alexandre Vallaury tarafından inşa edilmiştir. Otelin çalışmalarına 1892 yılında Orient Express yolcularının yüksek standartlarını karşılamak için başlanmıştır. Otel, sosyal aktiviteleri, kültürel faaliyetleri ve muhteşem manzarası ile ”Küçük Avrupa”da yani Pera’nın Tepebaşı bölgesinde konumlanmıştır. Burası, Türkiye’nin Avrupa standartlarındaki ilk otelidir. İlk akar sıcak su kullanımı, ilk elektrikli asansör, saray dışında ilk elektriğin verildiği yer olmasıyla da oldukça büyük öneme sahiptir.
Osmanlı Bankası
Karaköy’de Voyvoda caddesi üzerinde yer alan Osmanlı Bankası, aslında iki ayrı kuruluşun yapısıdır; Osmanlı Bankası ve Osmanlı İmparatorluğu Tütün Rejisi Şirketi. Bina Alexander Vallaury tarafından yapılmıştır. Bina 3 katlı ve 4 kapılı bir kasanın üzerine inşa edilmiştir. Binanın ön ve arka cephelerinde farklı üsluplar kullanılmıştır. Voyvoda Caddesi neoklasik ve neorönesans esintileri taşırken diğer taraf oryantalist çizgiler taşır.
İstanbul Arkeoloji Müzesi
Osmanlı Devleti’nde 1869 yılında Müze-i Hümayun’un yani İmparatorluk Müzesi’nin kurulması müzeciliğin gelişmesini sağlamıştır. Aslında bu müze İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin temelleridir. Müzenin kaderi Osman Hamdi Bey’in müze müdürü olması ile değişmiştir. 1883 yılında Sanay-i Nefise Mektebi olarak inşa ettirilen müze binası ve İstanbul Arkeoloji Müzesi Alexander Vallaury tarafından yapılmıştır.
Decugis Binası
Beyoğlu Meşrutiyet Caddesi ile Tünel meydanına çıkan merdivenlerin tam köşesinde bulunan Decugis Binası Alexandre Valleury tarafından 1895 yılında yapılmıştır. Yapı tanınmış ailelerden biri olarak Levanten Decugis ailesi için yapılmıştır.
Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane
Selimiye Tıbbiye Caddesi üzerinde yer alan Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane, tıp eğitimi verilmesi için Sultan II. Abdülhamid Han’ın emriyle yaptırılan ilk tıp okuludur. Bina 1894- 1903 yılları arasında tamamlanmış ve Alexandre Vallaury ve Raimondo D’Aronco tarafından inşa edilmiştir. Açılışının ise 6 Kasım 1903’de yani Sultan II. Abdülhamid’in doğum gününde gerçekleştiği bilinmektedir.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
19. Yüzyıl Osmanlı Şaheserlerinin Mimarı Alexandre Vallaury
Mimar-ı Şehir Alexandre Vallaury’nin Ülkemize Kazandırdığı 8 Eser
Pera Palace Hotel Hakkında Duyunca Çok Şaşıracağınız 14 Bilgi
Beyoğlu’nun Tarihi ve Birbirinden İhtişamlı Apartmanları
