Dünya Tarihine Büyük İzler Bırakmış 8 Öğretmen

Tüm dünyada öğretmenlik, en kutsal mesleklerden biri olarak tanımlanıyor. Küçük yaşlarda başlayan eğitim ve öğretim hayatında öğretmenlerin rolü oldukça büyük. Öğretmenlik mesleğini kutsal yapan, öğrencilere bilgi aktarımı sağlamanın yanı sıra onların hayatlarına dokunmak. Kimi öğretmenler var ki açtığı yol ve gösterdiği hedefler sayesinde adı altın harflerle tarihe kazınır! Gelin, yüreğimizde paha biçilemez bir değere sahip olan öğretmenlerimizin de kendilerine örnek aldığı, dünya tarihine büyük iz bırakan 8 öğretmeni beraber tanıyalım.

1. Engellere Meydan Okuyan: Anne Sullivan

Öğretmenlerin yetiştirdiği nesiller üzerinde ne kadar etkili olduğu yadsınamaz bir gerçek. Anne Sullivan, kendini eğitime adayan ve yenilikçi bir öğretim tarzı benimseyen bir öğretmendi. Henüz beş yaşındayken görme yetisini büyük ölçüde yitirdi fakat daha sonra geçirdiği operasyonlarla görme duyusu az da olsa iyileşti. 

Sullivan, sonradan ünlü bir pedagog olacak olan Helen Keller ile tanıştı. Helen Keller görme, işitme ve konuşma duyusunu kaybeden küçük bir kız çocuğuydu. Annesinin kendisine öğretmen olarak Anne Sullivan’ı tutmasıyla hayatı değişmişti!

Anne Sullivan Helen’le iletişim kurabilmek amacıyla ilk olarak ona parmaklarla yazmayı öğretir. Helen’in bir eline nesne verip onu tanımasını sağlarken diğer avuç içine ise parmaklarıyla o nesnenin adını yazar. Helen, devam eden yıllarda gördüğü eğitimin sonucunda Bachelor of Arts derecesini elde eden ilk görme ve işitme engelli insan oldu.

Bu şekilde öğrencisinin hayatında yeni bir sayfa açan öğretmen Anne, bugün hâlâ kullandığı metot ile anılıyor. The Black ve onun Türkçe uyarlaması olan Benim Dünyam filmleri de Helen Keller’ın hayatından esinlenilmiş.

2. Muallim-i Evvel: Aristoteles

“İlk Öğretmen (Muallim-i Evvel)” olarak adlandırılan ve felsefe dünyasına yaptığı katkılarla da tanınan Aristoteles, eğitimin ve öğretmenlerin önemini her zaman vurgulamış. Atina’da “Lykeion” isimli kendi okulunu kurduğu bilinen Yunan filozofu, yaşadığı dönemde ve hatta sonrasında eğitimin gelişmesine büyük katkıda bulundu. 

Öğretmenlerin öncelikli sorumluluğunun çocukların doğal bir şekilde, hatalar yaparak öğrenmelerine izin vermek olduğunu savunan Aristoteles; ünlü sözüyle öğretmenlere ne kadar değer verdiğini vurguluyor: “İyi öğretmenler bizi biz yapmada önemli bir rol oynarlar ve başka hiç kimsenin yapamayacağı bir şey yaparlar: Dünya görüşümüzü değiştirmek ve bizi daha önce olduğumuzdan daha iyi bir yere taşımak.”

3. Eğitimde Çığır Açan: Maria Montessori

Günümüzde eğitim metodu sıklıkla kullanılan ve eğitim felsefesine yön veren Maria Montessori, 1870 yılında İtalya’da bir öğretmen okulunun tek kız öğrencisi olarak eğitim gördü. Doktorluk diplomasını aldıktan sonra Roma’da bir çocuk bakımevi açan ve çağa yön veren eğitim metotları uygulayan Montessori, sıra dışı bir gözlem ve değerlendirme yeteneğine sahipti.

Maria Montessori, çocukların en iyi faaliyet içinde öğrenebileceğini fark ederek bunu gerçekleştirmek için yöntemler geliştirdi. Çocukların öğrenme süreçlerine katkı sağlayacak bir çevre yaratan öğretmen, çocuklara uygun masa ile  sandalyeler yaptırarak onlar için uygun bir ortam oluşturdu. Bu sayede metodunu bilimsel yöntemlerle destekleyen Montessori, günlük hayattan alınan materyaller ve her bir çocuğa ilgi gösteren yaklaşımı ile eğitim dünyasında çığır açan isimlerden!

4. Bireye Odaklanan: Friedrich Fröbel

Eğitime erken başlamanın önemi vurgulayan ve bu görüşünü kabul ettiren Friedrich Fröbel, Alman bir eğitimcidir. İnsan beyninin gelişiminin en önemli döneminin 0-3 yaş arasındaki dönem olduğunu keşfeden Fröbel, araştırmalarını çocuğun içgüdüleri ve dürtüleri üzerinde sürdürdü.

Bunun yanı sıra Alman eğitimcinin benimsediği eğitim anlayışı; özgür ve sorumluluk sahibi bireyler yetiştirmeyi hedefleyen, sevgi ve hoşgörü gibi kavramları öne çıkarıyordu. Bireyin özgür bir ortamda doğal yeteneklerini öğretmenlerin rehberliğinde keşfetmesi gerektiğini savunan bir düşünceye sahipti. Doğa ve eğitim ilişkisini vurgulayan yaklaşımıyla Fröbel, bugünkü anaokullarının kurulmasına öncülük eden bir isimdir.

5. Mücadeleyi Asla Bırakmayan: Jaime Escalante

1988 yılında yayımlanan “Amerika’nın En İyi Öğretmenleri” isimli kitapta adından söz edilen Jaime Escalante, mücadeleci bir eğitim anlayışına sahipti. Memleketi Bolivya’da ve Amerika Birleşik Devletleri’nde matematik öğretmenliği yapan Escalante, meslek hayatında oldukça zorlu durumların üstesinden başarıyla gelen bir isimdi.

Görev yaptığı lisede şiddetin ve zararlı madde kullanımının oldukça yaygın olması nedeniyle öğrencilerden umut kesilmişti. Ancak azimli öğretmen, öğrencileriyle birebir iletişim kurarak onların potansiyellerini ortaya çıkarabilmek için çaba gösterdi. Özgün matematik öğretim tarzı uyguladığı 33 öğrenciden 30 tanesi ileri seviye matematik testi olan AP Calculus sınavını geçti. Jaime Escalante bu sayede büyük takdir topladı ve birçok ödül kazandı.

6. Bir Sosyal Reformcu ve Hayırsever: Savitribai Phule

Savitribai Phule, kendini, Hindistan’daki İngiliz yönetimi sırasında kadınları ve düşük kastlı insanları eğitmeye adayan bir eğitimciydi. Hindistan’daki ilk kadın okulunda görev yapan ilk kadın öğretmen olma unvanını taşır. Ona okuma yazma öğreten ve bir kadın olarak var olabilmesine katkı sağlayan kocası Jyotirao Govindrao Phule ile birlikte yaşamları boyunca 18 tane okul inşa ettiler. O bir sosyal reformcu, hayırsever, eğitimci ve şairdi. Tüm engellemelere rağmen eğitim ve kadınların özgür yaşaması adına birçok çalışma yapan Phule, bugün saygıyla anılıyor.

7. İlk Kadın Yüksek Öğrenim Okulunu Kuran: Emma Hart Willard

Olağanüstü merakı ve parlak zekâsıyla döneminin en iyi eğitimlerini alan Emma Hart Willard, henüz 1807’de  Middlebury’deki bir kız akademisinin müdürü oldu. 1819’da New York Eyaleti Yasama Meclisi’nden kadınlar için eğitim eşitliği ve eğitim kuruluşu için yardım talep eden Willard, tüm engellemelere rağmen Amerika Birleşik Devletleri’nde kadınlara yüksek öğrenim sunan ilk okul olan Troy Kadın Ruhban Okulu’nun kurulmasına öncülük etti. Okullarda gösterilen, müfredatı iyileştirmeye yardımcı olan ve birçok ders kitabı hazırlayan Emma Hart Willard bugün hâlâ minnetle anılıyor.

8. Başöğretmen, Ulu Önder: Mustafa Kemal Atatürk

Ülkesinin her alanda gelişmesini isteyen ve bunun için yoğun çaba gösteren Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk, yaptığı inkılaplarla eğitim için yoğun çalışmalarda bulundu. Türk milletinin başöğretmeni, dine dayalı eğitime son vererek tüm okulları Milli Eğitim Bakanlığı çatısı altında topladı.

Çağdaş ve modern bir eğitim anlayışını benimseyen Atatürk, 1 Kasım 1928 tarihinde Harf Devrimi’ni gerçekleştirerek ülkenin dünya ile bütünleşmesini sağladı.Türk halkının okuryazarlık seviyesinin artmasına önem veren başöğretmen ve izindeki öğretmenler, yeni alfabeyi halka öğretmek için çalıştı. 24 Kasım 1928 tarihinde Millet Mektepleri’nin açılmasının ardından Atatürk’e “Başöğretmenlik” ünvanı verildi. Başöğretmenlik ünvanının veriliş yıl dönümü olan 24 Kasım tarihi ülkemizde “Öğretmenler Günü” olarak kutlanıyor.

Ülkemizin refahı için çabalayan Mustafa Kemal Atatürk, ülkenin dört bir yanında çalışmalarını sürdürmüş ve bu şehirlerde konaklamıştır. İstanbul seyahatleri sırasında tarihî Pera Palace Hotel’de konaklayan Atatürk’ün kaldığı 101 numaralı oda, Atamızın doğumunun 100. yılında müze oda hâline getirildi. Bugün, binlerce ziyaretçisini ağırlayan odada tarihe tanıklık edebilir ve âdeta bir zaman yolculuğuna çıkabilirsiniz. Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk’ten izler taşıyan 101 Numaralı Atatürk Müze Odası’nı ziyaret etmek ve daha detaylı bilgi almak için Atatürk Müze Odası ile iletişime geçebilirsiniz.

 

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

Vefatının 80. Yılında Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk Hakkında Söylenmiş 15 Söz

Çağdaş Türkiye’nin İlk Adımı Cumhuriyet Üzerine Yazılan En Önemli Kitaplar

Mustafa Kemal Atatürk’ün Kişisel Eşyalarını Görebileceğiniz 9 Mekân

104. Yılında 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nın Önemi

Ulu Önderimiz Atatürk’ün Öldüğü Gün Ulusal ve Uluslararası Basında Çıkan Haberler