Türk milletinin şanlı tarihinin en önemli günlerinden biri, şüphesiz 30 Ağustos Zafer Bayramı! Bağımsızlık mücadelesinin zaferle sonuçlandığı ve düşman kuvvetlerinin Anadolu’dan kovulduğu bu kutlu gün, ülkemizde her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanır. Gelin, 30 Ağustos Zafer Bayramı’nın anlamlı hikâyesine ve gelişim sürecine daha yakından bakalım.

Atatürk’ün Adım Adım İzlediği Kurtuluş Yolu

Büyük kurtuluş mücadelesi, arkasında büyük ve önemli adımlar barındırıyordu. Bu nedenle, izlenecek yol titizlikle planlanarak adım adım uygulanmalıydı. İşte, bu mücadelenin ayak izleri:

Samsun’a Çıkış

19 Mayıs 1919’da Samsun’a gelen Mustafa Kemal Atatürk, Millî Mücadele’nin ilk adımını atmış olur. Atatürk’ün kurtuluş mücadelesini başlatmak için Samsun’a çıktığı iskele, ulusun kaderini belirleyen bu başlangıcın anısını ölümsüzleştirmek amacıyla, aynı şekilde daha sonra yeniden inşa edildi. 

Amasya Genelgesi

Atatürk’ün Samsun’a çıkışıyla atılan ilk adım, Amasya Genelgesi ile devam eder. 22 Haziran 1919’da yayınlanan bu genelge, Türk devletinin kuruluşu için bir başlangıç niteliğinde sayılır.

Erzurum Kongresi

23 Temmuz – 7 Ağustos 1919 tarihleri arasında gerçekleşen kongrede, Türk halkı adına ulusal kararlar alınır. ”Vatan bir bütündür, parçalanamaz.” fikriyle manda ve himaye reddedilir. Millî iradeyi hâkim kılmak esas alınarak, vatan toprağının parçalanmayacağı açıklanır. 

Sivas Kongresi

4 Eylül 1919’da ise Türk temsilciler bir araya gelerek, Türk milletinin geleceği için önemli kararlara imza atarlar. Erzurum kongresinde alınan kararlar genişletilir. 

Büyük Millet Meclisi (TBMM)’nin Açılışı

Tarih 23 Nisan 1920’yi gösterdiğinde TBMM kurulur. ”Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir.” ilkesi TBMM’nin temel dayanağını oluşturur. Yapılan ilk toplantının ardından, milletin haklarını koruyacak ilk kurucu meclis oluşturulmuş olur.

İzmir’in Kurtuluşu

15 Mayıs 1919’da Yunanlılar tarafından işgal edilen İzmir, nihayet 9 Eylül 1922’de işgalden kurtulur. Türk ordusu, düşman kuvvetlerini İzmir’den kovar ve Mustafa Kemal Atatürk İzmir’e gelir.

Sakarya Meydan Muharebesi

Sakarya’da meydana gelen savaş, Türk kurtuluş tarihinin dönüm noktalarından biri sayılır. Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde kazanılan bu zaferin ardından Atatürk, 19 Eylül 1921’de Mareşal ünvanını kazanır.  

1921 yılının Ağustos ayında başlayan Sakarya Meydan Muharebesi, aynı yılın Eylül ayında büyük bir zaferle taçlanır. Fakat Başkomutan Mustafa Kemal Atatürk ve Türk milleti için bu zafer, henüz yeterli değildir. Birinci Dünya Savaşı’nın ardından işgal edilen Türk topraklarının bir an evvel düşman işgalinden kurtarılması, meclisin en önemli önceliğidir. 

1922 yılında gerçekleştirilen gizli bir toplantıyla, Yunan ordusunu Türk topraklarından kovmak için büyük bir taarruz planı hazırlanır. Bu taarruz daha sonra, tarihe Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi olarak geçecektir. 

Batı Anadolu’ya yayılan düşman kuvvetlerine baskın düzenleyen Türk ordusu, dakika dakika planlamaya uyarak Yunanlıların hazırlık yapmalarına engel olur. Diğer birliklerle iletişimi engellenen düşman kuvvetleri, beklemediği sonuçlarla karşılaşmak durumunda kalır. 

Karşı karşıya gelen iki ordunun askeri teçhizatları, birbirine denk değildir. Yunan askerlerinin elinde bulunan top, makineli tüfek ve uçak, Türk askerlerinin elinde yoktur. Fakat bu durum, Türk askerlerine engel olmaz! Türk milletinin kendi elleriyle yaptığı tüfekler, Türk askerlerinin en büyük destekçisi olmuştur. Nitekim bu savaştan büyük bir zaferle ayrılan Türk ordusu, en önemli düşman noktalarını bu tüfeklerle savunmuştur.

Büyük Taarruz: İşgal, Zaferle Sona Eriyor

28-29 Ağustos boyunca süren Başkomutanlık Meydan Muharebesi, 30 Ağustos günü büyük bir zaferle nihayet bulur. 30 Ağustos 1922 tarihinde savaş sona erer ve Yunan ordusu Anadolu topraklarını sonsuza kadar terk etmek zorunda kalır. Mustafa Kemal Paşa’nın o tarihi emri verdiği gün, düşman kuvvetleri kaçmaktan başka bir yolları kalmadığını fark eder. Atatürk, yıkık dökük bir evin avlusunda, Türk askerine, “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini vermiştir.

Aylarca süren düşman takibinin ardından, nihayet 9 Eylül 1922’de Türk ordusu İzmir’e girerek 1919 yılından beri işgal altında olan şehirde, Türk bayrağını yeniden dalgalandırır. Bu şanlı zaferin ardından işgal edilen diğer şehirler, sırasıyla geri alınır. 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Lozan Barış Antlaşması ile Türk milletinin bağımsızlığı, tüm dünyaya ilan edilir. 

Azim ve Kararlılığın İspatı: 30 Ağustos Zafer Bayramı 

Türk milleti, kazandığı bu zaferle tüm dünyaya azim ve kararlılığın, bağımsızlık arzusunun ve asla pes etmemenin önemini göstermiş oldu. 30 Ağustos zaferiyle, Türkiye’nin uluslararası arenada tanınmasının ve saygı görmesinin önü açıldı. 

Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da başlattığı Kurtuluş Savaşı mücadelesi, 30 Ağustos günü büyük bir zaferle taçlandırıldı. Bu nedenle 30 Ağustos, 102. yılında da kurtuluşun ve zaferin ispatı olarak kutlanmaya devam ediyor. Vatan sevgisi ve bağımsızlık arzusundan başka, elinde hiçbir şeyi bulunmayan Türk ordusu ve milleti, Anadolu’yu düşman işgalinden büyük bir mücadele ile kurtarır. Bu nedenle sayısız şehit verilen, türlü zorluklar çekilen bu mücadele, Türk milletinin içindeki gücün en büyük kanıtıdır.

30 Ağustos kutlamaları ilk olarak, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” emrini verdiği Dumlupınar’ın Çal Köyü’nde 1924 yılında gerçekleşir. Törene katılan Mustafa Kemal Atatürk eşi Latife Hanım’la birlikte ”Meçhul Asker Abidesi’’nin temelini atarak millî birlik ve beraberliğin önemini vurgular. 1926 yılına kadar Başkumandan Zaferi olarak anılan 30 Ağustos, bu tarihten itibaren Zafer Bayramı adıyla kutlanmaya başlar. 

Büyük Kararların Alındığı Oda: Atatürk Müze Odası

1917 ve 1926 yılları arasında, Pera Palace Hotel’in 101 numaraları odasında kalan Mustafa Kemal Atatürk, ülkenin geleceği için aldığı kararların bir kısmını burada düşünür. Pek çok misafirini burada ağırlar. Bu nedenle, 101 numaralı oda Atatürk’ün ve onun zaferlerinin anısını yaşatmak adına, 1981 yılında müze hâline dönüştürülür. 

Odada Atatürk’ün eşyaları, kendisine gönderilen hediyeler, dönemin gazete ve dergileri yer alıyor. Siz de zamanda yolculuğa çıkarak büyülü bir atmosfere dâhil olmak isterseniz, 30 Ağustos Zafer Bayramı’nda Pera Palace Hotel‘de 101 numaraları odayı ziyaret edebilirsiniz.

 

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:

Atatürk’ün Çağdaş Türkiye’yi Dünyaya Tanıttığı Proje: Karadeniz Seyr-i Türkiye

104. Yılında 19 Mayıs Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı’nın Önemi

Mustafa Kemal Atatürk’ün Kişisel Eşyalarını Görebileceğiniz 9 Mekân

Vefatının 80. Yılında Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk Hakkında Söylenmiş 15 Söz