Dünyanın En Eski İkinci Metrosu Beyoğlu Karaköy Tüneli’nin Etkileyici Hikâyesi
Dünyanın en eski ikinci metrosu ünvanına sahip olan tarihî Karaköy Tüneli, Karaköy-Beyoğlu arasında tam 144 yıldır yolcu taşımaya devam ediyor. İstanbul‘un simgelerinden biri hâline gelen bu tarihî ulaşım aracı ve peron, şehre gelenlerin mutlaka görmesi gereken ziyaret noktalarından biri. İşte dünyanın en eski ikinci metrosu Beyoğlu Karaköy Tüneli’nin 19. yüzyıla dayanan etkileyici hikâyesi!
Her Şey 1867’de Fransız Mühendis Eugène Gavan’ın İstanbul’a Gelmesiyle Başladı
Genç Fransız mühendis Gavan, kendisine methedilen İstanbul’a turistik bir gezi amacıyla 1867’de gelir. Doğu’nun en ihtişamlı kentlerinden biri olan İstanbul, büyüleyici bir şekilde 2 yakaya ayrılır ve Haliç, doğu ve batı yakaları arasında âdeta köprü görevi görür. O dönemde Haliç’in “İstanbul Yakası” olarak adlandırılan sol yakasında genellikle Müslüman kesim, “Beyoğlu” ve “Galata” denilen bölgede yani sağ yakasında ise daha çok Avrupalılar yaşar. İstanbul’un en görkemli otelleri ise Avrupalıların yaşadığı Beyoğlu bölgesinde yer alır ve Fransız mühendis Gavan da bu görkemli otellerden birinde kalır.
Fakat Eugène Gavan, İstanbul Yakası’na Hayran Olur
Eugène Gavan, Beyoğlu’nda kalmasına rağmen İstanbul Yakası’na hayran olur. Fırsat buldukça şehri gezen Gavan, neredeyse her sabah Beyoğlu’ndan kalkıp Yüksek Kaldırım Yokuşu’nun başına gelir. Yüksek Kaldırım’dan Karaköy’e uzanan Gavan, bu dik yokuşu yürüyerek geçer. Tabii dik yokuşta sadece Gavan yok, büyük bir kalabalık da her gün bu yokuşu inip çıkar. İşte bu kalabalığı fark eden mühendisin aklında harika bir fikir canlanır.
Eugène Gavan, Burada Bir Yer Altı Asansörü İnşa Etmeye Karar Verir
Böyle işlek bir bölgeye yer altı asansörü inşa etmek isteyen mühendis, bu fikri odak noktası yapar. 1 aylık turistik tatile geldiği İstanbul’da projesini gerçekleştirmek için 2 yıl kalan Gavan, çalışmalarına hızla başlar. Yüksek Kaldırım olarak bilinen yokuşun hemen yanındaki bölgeye yer altı asansörü yapabilmek için gerekli planlarını hazırlamaya koyulur.
Zorluklar Baş Gösterir
Planları hazırladıktan sonra yüksek bir bütçeye ihtiyaç duyar. Bütçeyi temin etmek için öncelikle Fransa’ya başvurur fakat başvuru reddedilir. Daha sonra İngiltere’ye başvuran Gavan, İngiltere’den olumlu cevap alır. Artık sadece geriye Osmanlı Hükümeti’nden yani Sultan Abdülaziz’den onay almak kalır. Fikrine tutkuyla bağlanan Gavan, hükümetteki birçok adamla çetin mücadeleler vererek ilişkiler kurar ve sonunda onları tek tek ikna etmeyi başarır. 1869’da çıkan ferman ile tünelin inşası için hemen işe koyulan Gavan, yolunda emin adımlarla ilerler. 5 yıl süren inşaat sonunda 1874’te biter. Fakat bu projeye tutkuyla bağlanan Eugène Gavan, 1869’da İstanbul’dan ayrılır ve tünelin bittiğini göremez.
Başlarda Tünele İlgi Yok Denecek Kadar Az Olur
Atlı arabalarla ulaşıma alışan İstanbul halkı o dönemde bu teknolojiyi yadırgar. İnsanların ilgisini çekmek için küçükbaş hayvanları taşıyabilecek furgon eklenmesi ve 5 yaşından küçük çocuklarından ücretsiz seyahat edebilmesi gibi uygulamalar sayesinde tünelin popülerliği artırılır. Böylelikle Karaköy Tüneli şehrin bir parçası olarak İstanbulluların kalbini kazanmayı başarır.
İlklerin Tüneli: Karaköy Tüneli
Yapılışı Osmanlı Dönemi’ne dayanan tünel, dünyanın ilk yer altı füniküler sistemi. Yer altı toplu taşıma sistemi açısından da Londra metrosunun ardından dünyanın ikinci metrosu olma özelliğini taşıyan Karaköy Tüneli, dünden bugüne İstanbulluların buluşma noktası.
Karaköy Tüneli’nin yer aldığı Beyoğlu ise önceden Pera olarak bilinirdi. İstanbul kültürünün bir parçası olan Pera, tarihimizin dokusunu yansıtan en özel semtlerden biri. Tarihe tanıklık eden onlarca bina, muhteşem Galata Kulesi ve dünyanın en eski ikinci metrosu Karaköy Tüneli; Pera’nın görkemli duruşuna eşlik ediyor.
Eugène Gavan’ın Yürüdüğü Yolları Keşfetmek İçin: Pera Palace Hotel
Beyoğlu’nun kalbinde bulunan Pera Palace Hotel, tarihin tozlu sayfalarında büyülü bir yolculuğa çıkarmak için sizi bekliyor. İstanbul’u İstanbul yapan en önemli simgelerden biri olan tarihî müze otel, Karaköy Tüneli’ne yakın konumuyla burayı ziyaret etmek isteyenlerin konaklayabileceği harika bir seçenek. Siz de İstanbul’un en köklü bölgelerinden birinde yer alan Pera Palace Hotel‘de konaklayarak Karaköy Tüneli’ne kolayca ulaşabilir, geçmişle geleceğin buluştuğu bu eşsiz yerde harika Haliç manzarasının keyfini çıkarabilirsiniz.
Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir:
Beyoğlu’ndaki Tarihi Binalar ve Hikayeleri
Yeni Keşfetmek İsteyenlere Özel Beyoğlu Rehberi
İstanbul’un Kalbi İstiklal Caddesi’nin Tarihi
