Geleceğe İlham Veren Gün: Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk ve 19 Mayıs
Kahramanlık destanlarıyla dolu tarihimizde 19 Mayıs 1919’un yeri bambaşkadır. Mustafa Kemal Atatürk’ün Bandırma Vapuru’yla Samsun’a ayak basarak işgal altındaki çaresiz bir milletin kaderini değiştiren tohumları attığı, tarihî bir gündür. İtilaf Devletleri’nin işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşı’nın başlangıcı kabul edilen bu tarihî gün, Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte ülkenin kaderinde bir dönüm noktası olmuştur. 19 Mayıs, geçmişte yaşanan bir zafer olmanın ötesinde gençliğe ve geleceğe ilham kaynağı olmasıyla da ayrı bir anlam taşır.
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğini ve gençliğe inancını simgeleyen 19 Mayıs, her yıl hem Türkiye Cumhuriyeti’nde hem Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde resmî bayram olarak kutlanıyor. Bu anlamlı gün, ilk kez 1926’da Gazi Günü adıyla Samsun’da kutlandı. 1938’den itibarense Atatürk’ün bu özel günü gençliğe armağan etmesiyle birlikte yıllarca Gençlik ve Spor Bayramı adıyla kutlanmaya başladı. Atatürk Yılı olarak ilan edilen 1981’deki bir değişiklikle de Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı adıyla kutlanmaya başlayıp günümüzde de bu isimle kutlanmaya devam etmektedir. Gelin, 19 Mayıs’ın önemini daha iyi anlayabilmek için Atatürk’ün 16-19 Mayıs tarihleri arasındaki İstanbul-Samsun yolculuğuna ve sonrasında yaşanan gelişmelere birlikte bakalım.
Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a Çıkışı
Osmanlı İmparatorluğu’nun I. Dünya Savaşı’nda yenik düşmesi ve vatan topraklarının İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi sonucu koşullar her geçen gün zorlaşıyor, kurtuluş çareleri aranıyordu. Bu dönemde Samsun, stratejik olarak büyük öneme sahipti ve Karadeniz’den Orta Anadolu’ya açılan hem güvenli hem rahat bir kapı olarak görülüyordu.
9 Mart 1919’da İngiliz askerî birliğinin Samsun’a çıkması ve İngiliz Yüksek Komiserliği’nin Türk halkının silahlandığı yönünde şikâyette bulunması nedeniyle güvenilir bir kumandanın, olağanüstü yetkilerle bu bölgeye gönderilmesi kararı alındı. Bu kumandan Mustafa Kemal Paşa oldu. 30 Nisan 1919’da Mustafa Kemal Paşa’nın Padişah Vahdeddin tarafından 9. Ordu Müfettişliği’ne atanmasıyla ilgili Hükûmet Kararnamesi onaylandı. 5 Mayıs 1919’da da Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a atanma emri Takvîm-i Vekâyi’de yayımlandı. Bu gelişmelerin ardından Mustafa Kemal Paşa, karargâhıyla birlikte 16 Mayıs 1919’da Bandırma Vapuru’yla İstanbul’dan Samsun’a doğru yola çıktı.
19 Mayıs 1919’da karargâhındaki 18 kişiyle birlikte Samsun’a varan Mustafa Kemal Paşa, devleti kurtarma fırsatı yakalamıştı. Samsun’a vardıklarında onları işgal kuvvetleri tarafından silahlarına el konmuş bir müfreze ve halk karşılamıştı. Böylece 19 Mayıs 1919, zorlu mücadelelerle geçen ve 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla sonuçlanan, İstiklal Harbi veya Millî Mücadele olarak da bilinen Kurtuluş Savaşı’nın ilk günü olarak tarihe geçmiştir. Mustafa Kemal Atatürk’ün doğum tarihi olarak da kabul ettiği bu önemli gün, aynı zamanda bir milletin yeniden doğuşunun sembolüdür. Türk milleti, Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğindeki bu mücadelede azimle ve kararlılıkla birleşmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk, “Ey yükselen yeni nesil, istikbal sizindir. Cumhuriyeti biz kurduk, onu yükseltecek ve yaşatacak olan sizlersiniz.” sözleriyle gençlere olan güvenini vurgulayıp bu özel günü onlara armağan etmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Gençliğe ve Spora Verdiği Önem
Mustafa Kemal Atatürk, bir ülkenin ilerlemesinde genç neslin rolünün hayati bir öneme sahip olduğunu biliyordu. Gençliği ülkenin geleceği, Türkiye Cumhuriyeti’nin temel taşı ve “Benim en büyük eserimdir.” dediği Cumhuriyet’in koruyucusu olarak görürdü. “Biz her şeyi gençliğe bırakacağız. Geleceğin ümidi, ışıklı çiçekleri onlardır. Bütün ümidim gençliktedir.” diyerek de geleceğin gençlerin elinde şekilleneceğine dikkat çekmiş, onlara olan inancını ve verdiği değeri göstermişti.
Gençlere armağan ettiği 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’yla sporun fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişime katkılarına ek olarak gençlerin millî değerlere bağlı yetişmesinde de önemli bir rol oynadığını ifade etmiştir. Bu düşüncesini de “Her çeşit spor faaliyetini, Türk gençliğinin millî terbiyesinin ana unsurlarından saymak lazımdır.” sözüyle ifade etmiştir.
İlk Günkü Gibi Coşkulu: 19 Mayıs Kutlamaları
19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, her yıl ilk günkü gibi coşkulu törenlerle ve spor gösterileriyle kutlanmaya devam ediyor. Bu özel gün; zorluklar karşısında pes etmemeyi, birlik ve beraberlik içinde hareket etmeyi, geleceğe umutla bakmayı da hatırlatıyor.
Türkiye Cumhuriyeti’ni daha ileriye taşımak için Atatürk’ü anlamak; onun ideallerini, çağdaşlaşma vizyonunu, vatan sevgisini rehber edinmek büyük önem taşıyor. Atatürk, “Beni görmek demek, yüzümü görmek değildir. Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız bu, kâfidir.” demiştir. Bu nedenle onu sadece fiziksel olarak hatırlamakla yetinmeyip düşünce sistemini anlamak, benimsemek ve yaşatmak için çaba gösterilmelidir.
Anlamlı Günde Anlamlı Bir Ziyaret: Pera Palace Hotel, Atatürk Müze Odası
19 Mayıs’ı daha anlamlı kılmak isterseniz bu özel günde Pera Palace Hotel‘deki Atatürk Müze Odası’nı ziyaret edebilirsiniz. Mustafa Kemal Atatürk’ün Pera Palace Hotel’de konakladığı günlerde kaldığı 101 numaralı oda, aynı zamanda ülkenin kritik dönemlerinde önemli kararları aldığı odadır. Atatürk’ün pek çok misafirini de ağırladığı bu oda, doğumunun 100. yılında müze oda hâline getirilmiştir. Odada Ulu Önder’in özel eşyası, kitapları, kendisine gönderilen armağanlar, dönemin gazeteleri ve dergileri de sergilenmektedir. Siz de her gün 10.00-11.00 ve 15.00-16.00 saatleri arasında ziyarete açık olan Atatürk Müze Odası‘nda zamanda yolculuğuna çıkabilir, Atatürk’ün hayatına dair izleri hissedebilirsiniz.
